به تغییرات منظم سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها «جزر و مدّ» می‌گویند. گاهی بالا آمدن آب (مدّ) آنقدر زیاد است که مثل دیوار بلند و متحرکی روی سطح دریا دیده می‌شود.
اما چه چیزی سبب مدّ آب می‌شود؟
علت اصلی بالا آمدن آب دریا نیروی جاذبه بین زمین و ماه است. در واقع، همه اجسام جهان به یکدیگر نیرو وارد می‌کنند. به این نیرو «جاذبه عمومی» می‌گویند. چنین نیرویی بین زمین و ماه و زمین و خورشید نیز وجود دارد. این نیرو سبب می‌شود که ماه به طرف زمین و زمین به طرف ماه کشیده شود.
نیروی جاذبه بین ماه و زمین آنقدر زیاد است که اگر به میله‌ای فولادی به ضخامت ۴۰۰ کیلومتر وارد شود، آن را می‌شکند.
تاثیر این نیرو روی قسمت های جامد زمین خیلی ملایم است (زمین را حدود ۰/۵ میلیمتر به طرف ماه می کشد). اما این نیرو، آب‌های سطح زمین، دریاها و اقیانوس ها را، به شکل قابل توجهی بالا و پایین میبرد.
در هر شبانه روز، دو مدّ در دریاها و اقیانوس ها دیده می‌شود. علت این موضوع گردش زمین به دور محور خود است که سبب می‌شود در هر شبانه روز، هر نقطه این کره دوبار در برابر ماه قرار گیرد.
البته وقتی ماه بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد، شدیدترین مدّ ها را میتوان در اقیانوس‌های زمین مشاهده کرد. زیرا در این حالت جاذبه ماه و جاذبه خورشید هر دو با هم، در یک راستا، به زمین وارد می‌شود.
اما وقتی ماه و خورشید به گونه‌ای در فضا قرار می‌گیرند که با زمین زاویه‌ای ۹۰ درجه تشکیل می‌دهند، شدت مدّ آب های زمین بسیار کم است. مدّ های بسیار شدید، اغلب در روزهای اول ماه وقت ماه کامل است رخ می‌دهند اما در فاصله اول ماه و زمان ماه کامل شدت مدّ ها کم است.
بین سیاره های دیگر و قمر هایی که دور آنها می‌چرخند نیز نیروی جاذبه مشابهی وجود دارد. شدت این نیرو به بزرگی (جرم) آن سیاره و قمرش و فاصله بین آن دو وابسته است. برای مثال، نیرویی که سیاره مشتری بر یکی از قمرهایش، یو، وارد می‌کند چنان شدید است که سبب گرم شدن درون این قمر و فوران های آتشفشانی بر سطح آن شده است.
این آتشفشان ها ترکیبات گوگردی را از لایه‌های زیری قمر به سطح می‌آورند و سبب می‌شوند که سطح قمر یو سرخ رنگ به نظر آید.
مدّ دریا و اقیانوس مزایای جالبی دارد. این پدیده موجودات با ارزش دریا را به ساحل می‌آورد و همچنین از انرژی آن برای تولید برق استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید:
مطلب خیلی خوبی بود وتصاویرتونم عالی
فقط
“مدّ دریا و اقیانوس مزایای جالبی دارد. این پدیده موجودات با ارزش دریا به ساحل می‌آورد و همچنین از انرژی آن برای تولید برق استفاده می‌شود.”
اون وسط یک “را” کم داره
ممنون تصحیح میکنم